Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türkiye Milli Pediatri Derneği İzmir Şube Başkanı Prof. Dr. Zafer Kurugöl “Covid-19 enfeksiyonu geçiren çocuklarda görülebilecek Multisistem Inflammatuar Sendrom (MIS-C) kliniği” konusunda çocuk hekimlerimizi bilgilendirdi. Prof. Dr. Zafer Kurugöl’ün açıklamaları aşağıda sunulmuştur.
COVID-19 geçiren çocuklarda, kalp, akciğer, böbrek, beyin, deri, göz ve gastrointestinal sistem gibi birçok sistemin tutulduğu Multisistem İnflammatuar Sendrom (MIS-C) tablosu tanımlanmıştır. İlk kez Nisan 2020’de İngiltere’den bildirilen MIS-C dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi ülkemizde de oldukça sık görülmektedir. Bilindiği gibi, ateş MIS-C‘li tüm hastalarda görülen semptomdur.
Hastalarda ateşe, döküntü, konjunktivit, müköz membran tutulumu, baş ağrısı, letarji, konfüzyon gibi nörokognitif bulgular, karın ağrısı, kusma, ishal gibi gastrointestinal yakınmalar, solunum sistemi bulguları eşlik edebilir. Şok, miyokardiyal disfonksiyon bulguları (ekokardiyografide ejeksiyon fraksiyonunda düşme, yüksek troponin veya B-tipi natriüretik peptid [BNP, pro-BNP] değerleri), aritmi, akut solunum yetmezliği, hepatit, böbrek tutulumu, serozit (plevral, perikardiyal efüzyon, asit), lenfadenopati, ansefalopati, nöbet, koma, meningoensefalit görülebilir.
Son günlerde, ülkemizde MIS-C tanısı alan hastalarda, gastrointestinal bulgular, özellikle şiddetli karın ağrısı daha önceki dönemle karşılaştırıldığında çok daha sık rastlanmaya başladı. Çok sayıda çocuk hastanın ateş, şiddetli karın ağrısı, akut batın bulguları ile çeşitli merkezlere başvurduğunu, hatta apendektomi yapıldığını gözlemledik. Bu hastaların bazılarında ameliyat sonrası şok, kalp yetmezliği geliştiğine ve yoğun bakım tedavisi, hatta ECMO ihtiyacı bile olduğuna şahit olduk. Bu çocukların hemen tümünün ailelerinde veya kendilerinde COVID öyküsü vardı ve koronavirüs antikor pozitifliği saptandı. Hastalarda akut batın tablosuna yol açan diğer nedenlerden farklı olarak laboratuvar incelemelerinde belirgin lenfopeni, troponin ve pro-BNP yüksekliği, hipoalbuminemi, daha nadir olarak LDH ve karaciğer parankim enzimlerinde yükselme vardı. MIS-C’li çocukların gereksiz opere edilmesinin prognozu olumsuz etkilediğini gözlemledik. Bu nedenle, sahada çalışan pediatrist arkadaşlarımızın MIS-C’nin akut batın tablosu ile prezante olabileceğini akılda bulundurmalarının ve bu hastalarda operasyon kararı vermeden önce COVID temas öyküsünü detaylı sorgulamanın ve koronavirüs antikorlar testi yapılmasının önemini vurgulamak istiyorum.
Prof. Dr. Zafer Kurugöl |
